TerraUSD (UST) çöküşü ile birlikte stablecoin’lere duyulan güven zayıfladı! Günlük kripto para işlem hacminin önemli bir bölümünü üstlenen ve yatırımcıların nakitte beklerken tercih ettikleri stabilcoin’lere yönelik güvenilirlik endişeleri yükseliyor!
Bu rehber yazımızda sizlere nakitte beklerken ya da döviz volatilitesinden yararlanmak istediğinizde nakdinizi park edebileceğiniz en güvenilir 8 stabilcoin’i listeledik.
Tether (USDT)
Dijital dolar ya da sabit değerli bir kripto para birimi oluşturmak amacıyla 2014 yılında kurulan Tether (USDT), piyasanın ilk stablecoin’idir. Hong Kong merkezli kripto para borsası Bitfinex ile ortak bir CEO’ya sahip olan Tether Limited tarafından geliştirilen USDT değeri, 1:1 oranında ABD dolarına sabitlenmiştir.
İstikrarlı bir kripto para birimi yaratma mottosuyla geliştirilen USDT, ilk etapta Bitcoin ağındaki Omni Layer protokolünü kullanmaktaydı. Şu anda ERC-20 token olarak da Ethereum ağında bulunan Tether, CoinMarketCap verilerine göre en büyük üçüncü piyasa değerine sahiptir.
Hemen hemen tüm kripto para borsalarında listelenen ve borsalarda neredeyse tüm kripto para birimleri ile parite çifti oluşturan USDT’nin maksimum arz sınırı bulunmazken, 2019 yılında yapılan açıklamaya göre dolaşımdaki miktarın %74’ünün rezerv destekli olduğu bilgisi paylaşılmıştır.
USD Coin (USDC)
Değeri 1:1 oranında ABD dolarına sabitlenen bir diğer stablecoin USDC, eşler arası ödeme hizmetleri şirketi Circle ile dünyanın en büyük kripto para borsalarından olan ABD merkezli Coinbase tarafından geliştirildi. 2020 yılında USDC protokolü ve akıllı sözleşmesi getirilen güncelleme ile büyük ölçüde yenilenirken, günlük ödemeler ile eşler arası işlemlerde USD Coin kullanımı daha kolaylaştı. Bu güncelleme ile en güvenilir ve kullanışlı stabilcoin’ler listesinde yerini alan USDC, CoinMarketCap’e göre Tether’in hemen ardından en büyük piyasa değerine sahip kripto para birimleri listesinde dördüncülüğe yükselmiştir.
USDC’nin tıpkı Tether gibi maksimum arz sınırı bulunmamaktadır. Coinbase gibi büyük bir destekçi yanında uluslararası tüm kripto para borsalarında listelenerek güvenilirlik konusunda kendisini ispatlamıştır. Şeffaflık konusunda rakiplerinden bir adım önde olan USD Coin, kullanıcıların hiçbir sorun yaşamadan 1 USDC çekip karşılığında 1 dolar alabilecekleri güvenini vermeyi hedeflemektedir. ERC-20 standartlarında geliştirilen USDC önemli borsalarda pek çok kripto para birimi ile parite çifti oluşturmakta ve dolaşımdaki miktarının önemli bir bölümünü rezervleri ile desteklemektedir.
Binance USD (BUSD)
Dünyanın en büyük kripto para borsası ile Paxos’un sektöre kazandırdığı Binance USD (BUSD), CoinMarketCap’e göre en büyük sekizinci kripto para birimidir. Değeri 1:1 oranında ABD dolarına sabitlenen BUSD, New York Eyaleti Finansal Hizmetler Departmanı tarafından onaylanıp düzenlenmiştir.
5 Eylül 2019’da piyasaya sürülen BUSD, aylık denetim raporunu resmi web sitesinde yayınlayarak şeffaflık konusunda rakiplerinin üstünde yer almayı başarır. ERC-20 standartlarında geliştirilen BUSD, BEP-2 standardını da destekler.
BUSD madenciliği yapılamaz. ABD bankaları tarafından da desteklenen BUSD, dünyanın en büyük kripto para borsasının desteğiyle işlem görür. Binance’ta çok sayıda kripto para birimi ile parite oluşturan BUSD’nin maksimum arzı mevcut değildir. Teminat ve kredi ürünü olarak, vadeli işlemlerde çapraz teminat olarak ve faiz geliri elde edilmesi amacıyla BUSD kullanılır.
Dai (DAI)
CoinMarketCap sıralamasında 15. en büyük piyasa değerine sahip kripto para birimi olarak öne çıkan Dai, Maker Protokolü ile MakerDAO isimli merkeziyetsiz otonom organizasyon tarafından geliştirilmiş ve yönetilmektedir. ABD dolarının değerine “yumuşak” biçimde sabitlenen DAI, fiyat istikrarı sağlayan kripto para birimlerinin aksine %10’lara varan değer değişimleri ile fiyat oynaklığı ile ünlüdür.
Özel bir şirket yerine merkeziyetsiz özerk bir kuruluş tarafından yönetilen DAI’nin güvenilirliği kimi zaman sorgulansa da sahip olduğu piyasa değeri bu tartışmaları boşa çıkarmaktadır. Tüm Dai sistemi şeffaftır ve tercih edilen özerk yapı etkisi ile sahtekarlığa karşı da korunma kazanmıştır.
DAI basımı ise madencilik ya da Tether gibi özel bir şirket aracılığı ile değil Maker Protocol aracılığıyla yapılır. Herhangi bir kullanıcı protokol üzerinden DAI basabilmektedir. Protokolde bu süreç için kullanıcı, kripto paralarını kasa olarak anılan Ethereum üzerindeki bir akıllı sözleşmeye teminat olarak yatırılmalıdır. Bu sayede rezerv yapısı kazanan ve ERC-20 standartlarında geliştirilen DAI maksimum arza sahip değildir. Binance, Coinbase ve diğer büyük borsaların tamamında listelenmektedir.
TrueUSD (TUSD)
Gerçek dünya varlıklarını tokenize etme misyonu ile yola çıkan TrueUSD (TUSD), değeri ABD dolarına 1:1 oranında sabitlenen bir stabilcoin’dir. Ocak 2018’de sınırlı sayıdaki yatırımcı için sunulan TUSD, 2020 yılının Ekim ayına gelindiğinde daha geniş bir kitle için büyümeyi tercih etti.
Projenin kurucu ortağı ve CEO’su şifreleme standartları ve yapay zeka (AI) konularında deneyimli olan Rafael Cosman’dır. Her stablecoin’in sunduğu fiyat istikrarını düzenli güvenlik tasdikleriyle birleştirmeyi hedefleyen TUSD’nin maksimum arz sınırı bulunmamakta, dolaşımdaki miktar ise gelen arza göre yükseltilmektedir.
TUSD, ERC-20 standartlarında geliştirilmiştir. Likiditeyi daha kolay hale getirmeyi hedefleyen TUSD, büyük borsalarda listelenerek kendisi de yüksek likidite kazanmıştır. CoinMarketCap verilerine göre ise TUSD, en büyük 48. kripto para birimidir.
Pax Dollar (USDP)
Eylül 2018 tarihinde itibari para teminatlı olarak geliştirilen Pax Dollar (USDP), CoinMarketCap verilerine göre en büyük 59. piyasa değerine sahiptir. Charles Cascarilla ve Rich Teo tarafından geliştirilen USDP, kullanıcıların elindeki ABD dolarlarını diledikleri gibi USDP’ye dönüştürülmelerine izin vererek pek çok stabilcoin’den farklılaşmıştır.
Paxos, New York’taki finansal hizmetler düzenleyici kurumundan onaylanmıştır. ABD menşeli kurumlarda yer alan ve şirket hesaplarında saklanan dolarlar ile desteklenmektedir. Yapılan bir araştırmada Tether’in %74 olarak paylaştığı rezerv oranı USDP’de %96’dır. Ayrıca diğer stablecoin’lerden farklı olarak bu miktarın büyük bölümü nakit veya nakit benzeri varlıklardan oluşmaktadır.
Maksimum arz seviyesi konulmayan USDP, uluslararası pek çok kripto para borsasında listelenmektedir. Bazı token’ler için parite çiftinde USDP yer almaktadır. Herhangi bir güvenlik tehdidine karşı Open Zeppelin sistemi ile korunan USDP, ERC-20 standartlarında geliştirilmiştir.
Neutrino USD (USDN)
Değeri ABD dolarına sabitlenen Neutrino USD (USDN), algoritmik bir kripto teminatlı stablecoin’dir. Değeri 1:1 oranında ABD dolarına sabitlenen USDN’de geliştiriciler, likiditeyi korumak ve kullanıcılarına farklı yönden avantajlar sağlamayı hedeflemektedirler.
Binance’da listelenmemesi, USDN güvenilirliği üzerindeki soru işaretlerini artırmaktadır. TerraUSD gibi algoritmik bir sistem benimsemesi ise Neutrino USD’ye olan bakış açılarının değişmesine yol açmaktadır. Buna rağmen USDN, CoinMarketCap verilerine göre en büyük 62. piyasa değerine sahiptir ve en değerli 7. stabilcoin olarak güven tazelemektedir.
USDD
Değeri ABD dolarına 1:1 oranında sabitlenen ve en güvenilir stabilcoin listesinin son sırasında yer alan USDD, Dragon DAO Reserve tarafından geliştirilmiş ve desteklenmektedir. Herhangi bir fiyat dalgalanmasına karşı direnç kazanması adına değeri gerçek bir uzlaşma para birimi ile pekiştirilmiştir. İstikrarlı bir fiyata sahip merkezi olmayan bir para birimi protokolü ile kullanım durumlarını genişletmeyi hedefleyen USDD, CoinMarketCap sıralamasında 79. sırada yer almaktadır. Huobi Global, Poloniex, Gate.io ve KuCoin gibi büyük borsalarda satın alınabilen USDD, BTC, ETH, BTT, LTC, SHIB, TRON ve FRAX gibi pek çok kripto para birimleri için parite çifti oluşturmaktadır.
Sonuç
Stabilcoin’ler fiyat oynaklığından korunmak için yatırımcılara güvenli liman oluşturmayı hedefler. Terra’nın UST’sinde yaşanan çöküş ise stablecoin’lere olan bakış açısını değiştirmiştir. Stablecoin’ler, kripto para piyasası için büyük öneme sahiptir En büyük piyasa değerine sahip 100 kripto para biriminin 9’u stabilcoin’dir. En güvenilir 8 stablecoin ise USDT, USDC, BUSD, DAI, TUSD, USDP, USDN ve USDD olarak sıralanabilir.
