Bu yazımızda kripto para ile çokça karıştırılan Dijital Yuan hakkında bilgileri sunacağız. Akıllarda yer alan Dijital Yuan nedir, özellikleri neler, o bir kripto para mı, neden ortaya çıktı gibi sorulara yanıt bulmaya çalışacağız.
Dijital Yuan Nedir?
Çin Merkez Bankası olarak bilinen PBoC’nin desteklediği bir proje olan Dijital Yuan, Çin’in para birimi olarak bildiğimiz Yuan’ın dijital versiyonudur. Dijital Yuan, Çin’in dijital ödeme sistemine geçmek ve bunu yapan ilk ülke olmak için geliştirilmiş dijital bir paradır. Bu yol ile küresel çapta diğer ülkelere fark atmak ve teknolojiye ne kadar yakın olduğunu kanıtlamak istemiştir. Dijital Yuan sayesinde madeni ve kağıt paralara takviye yapılabilecek ve üretim, basım sonrasında takibi zor sirkülasyona sahip olan nakit para kullanımı azaltılacaktır.
Dijital Yuan Neden Ortaya Çıktı?
Çin’in tarihinde kripto paralara bakış açısı ve tavrı iç açıcı koşulları ortaya koymuyor. Kripto para ticaretini kısıtlama ve madencilik işlemlerine müdahale etme konusunda Çin dünyanın en popüler coğrafi alanlarından biri olarak biliniyor. Çin, geçmişte ve günümüzde bir çok kez kripto paraların fonları kısıtlayacağından ve madenciliğin ülkedeki elektrik enerjisinin büyük bir kısmını harcayacağından endişe duyduğunu sürekli olarak açıklamıştır. İşte bu endişeler Çin’in kripto para yerine ona yakın nitelikleri sunabilecek merkezi bir dijital apara yaratmasına sebep olmuştur.
Diğer yandan uzmanlar ise Çin’in kripto paraya bir antitez yaratmak istediğini açıklıyorlar. Kripto para birimi uzmanlarından Stewart Mackenzie, Dijital Yuan’ın Bitcoin’in antitezi olduğunu ifade etmişti. Bunun hakkında bir açıklama yaparken,
Ülkelerin sunmuş olduğu dijital ödeme projeleri, dijital paralara alışkanlığı yükseltir. Bu bir antitez olsa da aslında insanların Bitcoin’e daha fazla yaklaşmalarını sağlayabilir.
ifadelerini kullanmıştır.
Dijital Yuan Özellikleri Neler?
Dijital Yuan’ın nitelikleri hakkında detaylar şu şekildedir:
- Dijital Yuan hem merkez bankası hem de ticari bankalar tarafından dağıtımı yapılabilen bir dijital paradır.
- Dijital Yuan, herhangi bir yaptırıma veya kısıtlamaya maruz kalamadan kullanılabilir bir dijital paradır.
- Çin’de yer alan ödeme sağlayıcıları Alipay ve WeCaht gibi kullanıcılarca mobil uygulamalar üzerinden kontrol edilebilir bir dijital paradır.
- Dijital Yuan uygulama üzerinden depolanabilme, harcanabilme ve QR ödeme teknolojisi ile hızlı şekilde karşı hesaba aktarılma niteliklerine sahiptir.
Dijital Yuan Bir Kripto Para mı?
Dijital Yuan bir kripto para birimi değildir. Bankalarda nakit karşılığı olan, merkezi sistem içinde çalışan bir dijital paradır. Kripto para konseptinden teknik açıdan uzak olan Dijital Yuan sadece kripto para sistemine ait olan birkaç avantajı, dijital ve merkezi alanda sunar.
Örneğin, dijital bir temelde oluşturulmuş ve online müşteri hesabına benzer cüzdanlarda saklanabilir ve bu alanda yönetimi yapılabilir. Bunun haricinde Dijital Yuan, Çin’in kripto paraya olan mesafeli yaklaşımı ile ortaya çıkan bir proje olduğu için Blockchain ile bir bağlantısı yoktur.
Dijital Yuan’ı Kripto Paradan Ayıran Yönleri Neler?
Dijital Yuan’ı Çin’e ait bir dijital para yapan ve kripto para biriminden ayrılmasını sağlayan yanlar şunlardır:
- Blockchain Teknolojisini Kullanmama: Dijital bankalar, ticari bankalar ve merkez bankası, Dijital Yuan’ı kendi imzaları ile dağıtıma sokmayı hedeflerler. Burada bir merkeziyetsizlik veya Blockchain yapısı söz konusu değildir. Dijital Yuan’ın ticari işlemleri ise merkeziyetsiz bir ağda değil banka sistemlerinde kayıtlı hale gelir.
- Anonimlik İçermeyen İşlemler: Kripto para işlemleri anonim şekilde yapılabilir ancak aynı durum Dijital Yuan ile işlemde mümkün olmaz. Dijital Yuan ekonomik döngüde ilerleyen safhada nakit paranın yerini alması için geliştirilmiş bir projedir. Bu yüzden Dijital Yuan, sahiplik taşıyan kişi ve onu çıkaran banka üçgeninde sürekli bir kontrol ve açık bilgileri yer alır. Dijital Yuan’ın kim tarafından gönderildiği, nereye gönderildiği gibi konularda açık bilgiler banka sistemine işlenir. Takip sıkıdır.
Sonuç
Dijital Yuan, Çin’in resmi para birimi olan Yuan’ın tamamen dijital bir modeli olarak biliniyor. Merkeziyetsiz değil ve işlemleri ise merkez bankası kayıtların yer alıyor. Anonim işlemlere izin vermeyen bu dijital para kripto paralardan farklıdır.
Ancak gelecekte Çin’de kağıt para yerine Dijital Yuan’ın kullanılabileceği belirtiliyor. Ayrıca kripto para sektörü içerisinde kullanılan Tether gibi stabil paralara rakip olabileceği düşünülüyor. Çin’in bu alanda attığı her adım kripto para piyasasını da doğrudan etkileyecek. Şu an için pilot çalışmaları süren Dijital Yuan, bir kaç eyalette test amacı ile kullanılıyor.
