Blockchain teknolojisini özel kılan birden fazla faktör bulunuyor. Dağıtık ağ sistemi, blok zincir, nodlar, güvenlik protokolü, benzersiz blok bilgileri, madenciler ve ödülleri onu var eden, özel, eşsiz kılan faktörlerdir. Tüm faktörlerin Blockchain’i nasıl özel kıldıklarını ve hangi eşsiz özellikleri meydana getirdiklerini bu yazımızda detaylı şekilde sizlere aktaracağız.
Merkezsiz Yapı ve Dağıtık Ağ Sistemi
Bir veri kaydının aynı anda, birçok farklı bilgisayar üzerinde saklanabilmesi işlemine dağıtık ağ sistemi adı verilir. Dağıtık ağı meydana getiren tüm bilgisayarlar sanki tek bir cihazmış gibi çalışırlar. Bu durum ise dağıtık ağ sistemine sahip olan Blockchain’i eşsiz kılar.
Bu sistemde bir bilgisayarda arıza oluşsa dahi diğer bilgisayarlarda, yani madencilerin bilgisayarlarında verilerin birer kopyaları bulunduğu için aksamasız bir çalışma devam eder. Blockchain hiçbir kesintiye maruz kalmadan kullanıcıların işlemlerine yönelik onayların gerçekleşeceği sağlıklı alan görevini devam ettirir.
Dağıtık ağ sayesinde, verilerin sahibi bir otorite ve finansal şirket olmaz. Tek elde bulunmayan veriler ağda adaleti sağlar. Herkes eşit hak iddia ettiği bir ortamda işlem gerçekleştirir.
Blok Zinciri
Blockchain üzerinde verilerin tümü bloklar yardımı ile saklanırlar. Madenciler, ağa bağlantı sağladıkları bilgisayarıyla, işlemde olan verileri bir araya toplayarak şifreleme kriterine uygun şekilde arşivlemeye başlarlar. Bu arşivler blokları meydana getirirler. Bloklarda yer alan işlemlerin toplamına eşit veriler ise bir hash’e yani özetleyici bir fonksiyona dönüştürülmektedir.
Ağa destek veren node’lar ise gönüllü katılımcılar olarak bu blokların şifreleme bilgilerini bir kontrol sürecinden geçirirler. Kontrol sonunda nodların onayı vermesi ile blok, blok zincire eklenir. Bu süreç içinde devam eden işlemlerin ve onayların tümü dijital dünyada hayali bir zinciri yaratır. Merkeziyetsiz ağ işlemlerini ortaya çıkaran ve merkeziyetsizliğin aslı olan bu eşsiz döngü, Blockcahain’i özel kılar. Sitem sayesinde hiçbir merkezi otoriteye ihtiyaç duyulmadan hayali zincir kullanıcı ve madencilerin katkıları ile oluşur.
Node
Blockchan’i eşsiz ve özel kılan diğer bir faktör ise nod’lardır. Blockchain üzerinden milyonlarca işlem nasıl hatasız işliyor? Sorusunun yanıtı olan nod’lar birçok konuda ağa katkı sağlıyorlar. Bunlar gönüllü kullanıcılardır.
Nodlar, bir bloğu kontrol ederken, kurallara uygun coin üretilip üretilmediğine, transferin uygun bir biçimde imza alıp almadığına bakarlar. Aynı zamanda blokların formatlarının doğruluğunu, çifte harcama adı verilen ve dolandırıcılığa sebep olan işlemlerin yapılıp yapılmadığını kontrol ederler. Tüm adımları aşan nod sayesinde, Blockchain bir denetleyici kuruma ihtiyaç duymaz ve merkeziyetsizliğini koruyarak özel kalmayı başarır.
Güvenlik
Blockchain ağını özel kılan diğer bir faktör ise güvenliktir. Ağın güvenli olup olmadığı hakkında sorular çok kez sorulur. Buna verilen yanıtın anlaşılması için merkeziyetsiz modelin işleyişine değinmek gerekiyor.
Örneğin Blockchan Bitcoin ağını ele aldığımızda, kötü niyetli yazılımcıların veriler üzerinde bir deformasyona sebep olabilmeleri için ağın %51’ini ele geçirmeleri gerektiğini görürüz. Bu da ağın yarıdan fazlasını ele geçirmek demek. Bunu yapmak için ise akıl almayacak derecede yüksek bir işlem gücü gerekiyor. Aynı zamanda milyonlarca madencinin olduğu dağıtık bir sistemden söz ettiğimizi de unutmamak lazım. Durum böyle olunca saldırıların başarılı sonuçlanması neredeyse imkansız. Blockchain’in merkeziyetsiz ve uçtan uca şifreli olarak yarattığı bu güvenlik düzeyi onu özel kılıyor.
Benzersiz Blok Bilgileri
Blockchain’i özel kılan diğer bir faktör her bir bloğun aslında benzersiz olmasıdır. İşleme giren bir blok bizim görmediğimiz dijital formunda, sihirli sayısını, başlığını, işlem sayısını, yüksekliğini üzerinde taşır.
Bu yüzden her biri kendilerine ait faklı verilere sahiplerdir. Bu durumda işlemden bir kez geçen bir blok ikinciye aynı yola çıkarsa nod tarafından bilgileri görüleceğinden direkt tespit edilir. Burada aynı blok ikinci bir işlemden geçemeyeceği için kara para aklama gibi problemler önlenebilir. Bu işleyiş yine Blockhain’i özel kılıyor.
Blockchain Ödülleri
Blockchain’i özel kılan, ağa katkı sağlayanların mutlaka karşılıksız bırakılmamasıdır. Madenciler için Blockchain’in bu kadar özel olmasının diğer bir sebebi sözünü ettiğimiz blok oluşturma adımında ödüllerin alınabilmesidir. Madenci her blok oluşturma ardından, Blockchain üzerinden madenciliğini yaptığı kripto para birimi şeklinde ödemesini alır. Ağın sunduğu kazançlar onu özel kılan diğer bir faktördür.
Sonuç: Ademimerkeziyetçilik ve yüksek güven
Blockchain aslında merkeziyetsizliği ile benzersiz ve özel hale gelmektedir. Ele aldığımız tüm faktörlere baktığımızda tamamının merkeziyetsiz yapının içinde var olabileceklerini görüyoruz. Aynı zamanda herhangi biri olmazsa merkeziyetsiz ağında doğru işleyemeyeceğini görüyoruz.
Blockchain teknolojisinden önce de tüm bu sistemler merkezi kurumlar tarafından yürütülüyordu elbette. Fakat bunun için insanların o merkezi otoritelere güvenmeleri ve değerlerini onlara emanet etmeleri gerekiyordu. Haliyle bu merkezi otorite durumu çeşitli sıkıntılara neden olmuştur. Bakınız; Bankaların batması, dolandırıcılık olayları ve benzerleri.
Özetle Blockchain yani blok zinciri teknolojisini özel kılan en önemli unsur: Ademimerkeziyetçilik ve yüksek güven duygusudur.
